Vermijd "wisselstress" : 10 tips om het wisselmoment gemakkelijker te maken voor je kind.

Veel ouders vertellen dat hun kind het lastig heeft met het wisselmoment. Naarmate de wissel dichterbij komt wordt hij/zij prikkelbaar, nerveuzer, ambetant,...Misschien merkt ook de andere ouder dat het altijd wel even duurt voor het kind zijn/haar draai weer helemaal vindt na de wissel?

Wat kan je als ouder doen om wisselstress zoveel mogelijk te beperken?

Ik deel graag 10 tips met je.

Tip 1: peis en vree tijdens het wisselmoment

Als alles goed loopt dan heb je er als ouder aandacht voor dat het wisselen zo vlot, rustig en aangenaam mogelijk loopt. Dat er geen spanning of stress is, en dat er geen conflict tussen jullie als ouders voelbaar is voor je kind. Dan kan je kind rustig afscheid nemen van de ene ouder en met een gerustgesteld gevoel naar de andere ouder gaan.

Ik denk niet dat ik je hoef te vertellen dat wisselen op een parking, of zonder dat de ouders mekaar een blik gunnen, zich nog vlug moeten omkleden omdát ze naar de andere ouder gaan, mama of papa al uren vooraf horen zuchten bij het idee dat er een ontmoeting met de andere ouder aankomt,.... niet meteen aangenaam is voor een kind. 

Nog erger wordt het als tijdens de wissel ruzie of discussie ontstaat tussen jullie als ouders. Weg aandacht van je kind, want jullie lijken te focussen op elkaar. Dat is wellicht niet hoe je wil dat je kind tussen jullie heen-en-weer gaat.

Dus draag zorg voor een rustige wissel. En hebben jullie toch onderling wat te bespreken, en schat je de kans reëel in dat daardoor spanning ontstaat, plan dat gesprek dan op een ander moment dan het wisselmoment. Laat het wisselmoment met andere woorden helemaal rond je kind draaien.

Tip 2: brengen in plaats van halen? 

Ik herinner me de resultaten van een onderzoek jaren geleden waarin naar voor kwam dat veel kinderen minder last ondervinden wanneer ze gebracht worden, dan wanneer ze gehaald worden. Heel onlogisch is dat wellicht  niet. Wordt je kind gehaald dan is de kans reëel dat het al een uur vooraf onrustig door het raam kijkt. Daarnaast weet je ook nooit exact wanneer de andere ouder komt. Door je kind te brengen heb je dat zelf in de hand, en kan de rit dienen als rustige overgang.

Merk je dat je kind last heeft van het wisselen, dan is het dus een idee om als ouders je kind steeds te brengen naar de andere ouder. 

Tip 3: Een wisselbak

Het ene kind is punctueel, het andere eerder chaotisch. Het ene ordelijk, het andere maakt er al snel wel een rommeltje. Veel van deze karaktereigenschappen vertalen zich ook wel in de wissel. Het ene kind heeft alles dat mee hoort te verhuizen netjes in een tas gestoken, het andere kind zoekt vlak voor de wissel nog zenuwachtig vanalles bij elkaar, komt met allerlei zakjes en tasjes  en vergeet dan mogelijk nog vanalles.  De aard van het beestje veranderen is niet zo makkelijk, en dat hoeft ook niet. We zijn allemaal wie we zijn, en ieder kantje heeft ook charmes en voordelen.

Dan hebben we het ook nog niet over jou als ouder gehad. Want de kans dat één van jullie zich herkent in het mogelijk chaotisch, vergeetachtig of onrustig karakter van het kind is heel reëel. Dubbel uitdagend wordt het dan om er zorg voor te dragen dat steeds alles op-en-af gaat.

Welke spulletjes mee verhuizen hangt af van jullie afspraken daarover. Soms is dat beperkt tot schoolgerief en hobbyspullen. In andere situaties gaan ook jassen, schoenen, laarzen, brooddozen, tablets, spelcomputers,....mee op-en-af. Veel ouders willen hun kind ook de vrijheid geven om dingetjes die belangrijk zijn voor hem/haar mee te kunnen nemen. 

Als tip deel ik het idee om ergens in huis een wisselbak te zetten. Daarin kunnen dan gaandeweg de laarzen, hobbyspullen, knutselwerkjes, medicijnen, knuffels,…die mee op-en-af gaan. Door een vast plek te voorzien leert ook je kind stilaan wellicht beter een beetje structuur brengen in wat het mee op-en-af wil nemen. .

Tip 4: Je wil toch geen kofferkind? 

Als je kind gepakt en gezakt van de ene naar de andere ouder gaat, dan voelt dat inderdaad telkens wel aan als een echte verhuis.  Kinderen zelf vertellen ook dat ze het lastig vinden om bijvoorbeeld een extra koffer of tas mee naar school te moeten nemen op wisseldagen.

Zo maken jullie inderdaad de wissel niet alleen voelbaar maar ook nog zichtbaar. 

Ik wil je als tip geven om daarin creatief op zoek te gaan naar andere oplossingen dan je kind met spullen te laten sleuren. Zien jullie elkaar niet fysiek bij de wissel, breng ze dan op een eerder of later moment, zet ze onder een carport of afgesloten bak, ....je kan vast wel wat bedenken.   

Tip 6: Vergeten is menselijk

Wees flexibel als je kind iets vergeet, of zelfs als de andere ouder iets vergeet.

Bedenk eens, vanuit het perspectief van je kind bekeken, dat je kind bijvoorbeeld op vrijdag wisselt aan de school en van bij die ouder ook op maandag naar school gaat. Dan wil dat eigenlijk zeggen dat je kind al op donderdagavond of vrijdagochtend hoort te bedenken wat het op maandag nodig zal hebben op school.

Dat is voor kinderen nog heel erg moeilijk. Misschien zelfs ook nog voor jou als ouder? Reeds dagen vooraf rekening houden met bijvoorbeeld het schoolzwemmen of een uitstap vlak na een wissel, waardoor je uit het oog verloor dat er speciale dingen mee te geven zijn bijvoorbeeld?

De tip daarover is om mild en begrijpend te zijn. Vooral naar je kind toe, maar ook naar elkaar als ouders. 

Als je kind merkt dat het je irriteert als je spullen moet nabrengen of als het nota’s in de agenda krijgt voor vergeten dingen bijvoorbeeld, dan bezorgt het je kind ongetwijfeld nog meer stress. Niet bevorderlijk als je je kind eigenlijk gewoon rustig wil leren plannen. Net zomin als onderling gekibbel als ouders, waarvoor je kind zich ongetwijfeld verantwoordelijk zal voelen.

Beter is samen met je kind zodra dat kan, en minstens tussen jullie als ouders oplossingen te bedenken, eerder dan er ruzie over te maken. Ik ga er van uit dat twee ouders altijd het beste willen voor hun kind, en dus niet opzettelijk spullen of dingen vergeten. Je kind evenmin trouwens....

Tip 7: geluk en vertrouwdheid zit in kleine dingen

Zeker voor kleine kinderen is herkenning, continuïteit en structuur belangrijk.

Je wil als ouders zorg dragen voor een leven bij elke ouder dat op elkaar is afgestemd. Ik denk dan aan slaaptijd, eetgewoontes,....Je kan zorgen voor een kalender ook waarop je kind kan zien hoe een dag er uit ziet, maar ook hoe een week er uit ziet. Wanneer ben ik bij wie? Ik denk dat die vraag wel herkenbaar voor je is?

Daarnaast heeft een kind ook herkenning, en daar zijn echt geen grootse dingen voor nodig.

Hou samen vast aan een ritueel bijvoorbeeld. Een boekje lezen voor het slapengaan, een ochtendritueel,...dat bij elke ouder min of meer gelijkaardig verloopt.

Het kan ook helpen om voor vertrouwdheid te zorgen door spulletjes mee op en af te laten gaan waaraan je kind gehecht is: een knuffel, een dekentje, een boekje, een speeltje,....

Om het gemis op te vangen (ja...vergeet niet dat je kind op elk moment één ouder mist) kan je een foto van de andere ouder in de kamer zetten of op een andere manier zorgen dat jullie altijd op één of andere manier toch zichtbaar of voelbaar aanwezig zijn.

Toen mijn eigen zoontje het moeilijk had bijvoorbeeld heeft dit geholpen: ik kocht een heel klein beertje dat in zijn jaszak past. Ik vertelde hem dat de ene week ik in dat beertje kruip en de andere week zijn papa. Zodat hij op elk moment de aanwezigheid van ons allebei voelt.

De tip die hierbij past: geluk kan je creëren door kleine dingen. Soms vermomd onder kleine offers die je brengt om je kind een plezier te doen ook al vind je het vanuit jouw perspectief misschien niet nodig. 

Tip 8:  Geen kruisverhoor

Je bent ongetwijfeld super blij als je kind weer naar jou komt. Wil weten hoe het gaat, wat hij/zij beleefde, hoe het op school gaat,....

Bedenk dat het voor je kind steeds even wennen is, en dat er ook altijd een afscheid aan voorafging. 

De tip is om je eigen enthousiasme af te stemmen op het gevoel dat bij je kind leeft, en het zeker niet te overstelpen met vragen. 

Tip 9 : Ruimte, tijd en aandacht

Verwelkom je kind met veel warmte en liefde, en besef dat het voor je kind telkens opnieuw aanpassen en verandering is

Maak tijd en ruimte vrij voor je kind, wees beschikbaar en bereikbaar voor je kind zonder je op te dringen. Ruimte creëren kan ook betekenen je kind tijd geven voor zichzelf. Misschien trekt je kind zich eventjes terug op zijn of haar kamer, praat het de eerste uren amper,…Dus erken vooral wat je kind nodig heeft vóór, tijdens en vlak na de wissel. 

De tip is om te zorgen dat je je eigen agenda zoveel mogelijk afstemt op de wissel. Misschien niet meteen grootse plannen te boeken, zodat je je kind kan bieden wat hij/zij nodig heeft op dat moment. 

Tip 10: niet elk probleem is problematisch 

En tot slot, niet voor niets als laatste: niet elk probleem vraagt om een concrete oplossing.  Het kan best zijn dat wisselen altijd wel wat lastig blijft voor je kind. Dat is ok, want zeg eerlijk: sommige dingen zijn niet zo makkelijk mee om te gaan, maar ook gewoon niet te vermijden.

Hou ook als ouder voor ogen dat wisselstress bij je kind in de meeste gevallen niets zegt over de relatie tussen je kind en elk van jullie. Het is niet omdat je kind opziet tegen wisselen, dat dat wil zeggen dat je kind niet graag bij jou of bij de andere ouder is.

Ben je écht bezorgd over je kind? Dan is het belangrijk dat je daarover in gesprek kan gaan als ouders. Want ruzie tussen jullie zal het voor je kind alleen maar moeilijker maken. Bijkomend voordeel van een constructieve sfeer is dat de kans dan veel groter is dat je kind wel zal spreken als er wél redenen bestaan om te bekijken of er aanpassingen nodig zijn aan de regeling.

Vraag je best altijd in de eerste plaats zélf kan doen om de wissel te vergemakkelijken.

En wat jouw gedachten ook zijn over de andere ouder, maak geen negatieve opmerkingen, stel jezelf niet voor als de betere ouder en stel niet zonder meer gewoon de aanpak van de andere ouder in vraag. Want je kind is en blijft het product van allebei, en vallen jullie elkaar aan dat zal je kind zich ook persoonlijk aangevallen voelen. 

Mijn missie? Een wereld zonder vechtscheidingen, zodat kinderen niet lijden als ouders scheiden. 

Ik help je graag verder als je worstelt met ouderschap na scheiding, je zorgen maakt met je kind of samen met de ouder in bemiddeling wil zoeken naar oplossingen voor conflict of een ouderschapsplan op maat wil uitwerken.

Wil je regelmatig tips over ouderschap na scheiding, volg Perspectieven dan op facebook.