5 tips als eerste hulp bij scheiding

Bij scheiding komen veel vragen op je af. Temidden van diepe emotie moet ook veel geregeld worden en dat houdt je bezig. We bieden je een beetje houvast met zes tips voor de periode nadat de beslissing genomen werd.

1. De eerste fase na de beslissing is cruciaal

De meeste partners worden overmand door intense gevoelens bij scheiding. Boosheid, verdriet, teleurstelling, schuldgevoel,...passeren afwisselend de revue.  

Nam je partner de beslissing dan is dat voor jou misschien een donderslag bij heldere hemel, ook al waren er relatieproblemen. 

Nam je zelf de beslissing dan legde je al een lang proces van innerlijke twijfel tussen scheiden of blijven af dat zwaar woog. 

In elk geval: scheiden is en blijft ingrijpend, voor allebei.

Niet zelden is er ook meteen een groot spanningsveld, waarin jullie mogelijk leven in twee snelheden: de één wil vooruit, de ander is verlamd. Van het ene op het andere moment ontstaat vaak ook een vorm van afstand. Van de relatie en van elkaar. "Samen" is plots "apart", het wederzijds vertrouwen in elkaar is aangetast en onzekerheid maakt je bang. 

De eerste periode na de beslissing is dan ook cruciaal om een vechtscheiding te vermijden. Net in die emotionele fase leg je eigenlijk de basis voor het verdere verloop. Dit is over het algemeen niet het moment om definitieve regelingen te treffen, tenzij jullie daar allebei klaar voor zijn. 

Vooraleer je gesprekken aanknoopt over de verdeling van het huis of de regeling van de kinderen is het goed ruimte te creëren om afscheid te nemen van de relatie en van elkaar als partners. Dat is pijnlijk en moeilijk, en kan leiden tot emotionele momenten. Wees mild en reken elkaar niet af op wat soms misschien gezegd wordt op moeilijke momenten. We zeggen allemaal wel eens dingen die we niet menen als we onmacht ervaren. 

Als bemiddelaar hoop je eigenlijk in die fase al ingeschakeld te worden, zeker als conflict uit de hand dreigt te lopen. Niet om regelingen te treffen, maar om rust te brengen door uitgebreide informatie, om een verbindend gesprek te ondersteunen, te vermijden dat conflict escaleert of dat stappen gezet worden die de kans op onderlinge regeling hypotheceren,.... 

2. Neem en geef tijd voor hart & verstand om mekaar te vinden

"Alles zo snel mogelijk regelen zodat het achter de rug is....", dat zeggen partners vaak vrij snel na de scheidingsbeslissing. Je leven ligt overhoop. Veel is onduidelijk en onzeker, en je hebt nood aan houvast. Heel begrijpelijk, mits je natuurlijk achteraf geen spijt krijgt.

Jullie staan voor grote en belangrijke beslissingen, en dat doe je best aan een haalbaar tempo. Naarmate de tijd verstrijkt is de kans reëel dat je anders kijkt naar de situatie en dus ook naar de regelingen die voor jou kunnen werken. Daardoor verandert je beleving en mening, waardoor je mogelijk niet meer akkoord bent met waar je eerder mee instemde vanuit de wens om vooruit te geraken. 

Dit is alvast wat ik uit de praktijk weet over (te) snelle beslissingen:

• Ze houden vaak geen stand. Als één van jullie er op terugkomt naarmate tijd verstrijkt groeit wantrouwen en ongeloof in een goede afloop bij de ander. Soms wordt daardoor een procedure onvermijdelijk en dat is jammer. Want letterlijk en figuurlijk is de prijs daarvan veel te hoog in vergelijking met rustig toewerken naar een door allebei als evenwichtig ervaren onderlinge regeling. Een procedure kost veel geld, veel tijd en enorme veel negatieve energie. Daarnaast brengt ze grote en lange onzekerheid over je toekomst, die je dan ook nog uit handen geeft aan een rechter om over te beslissen. De tijdswinst die je mogelijk denkt te hebben door te kiezen voor een andere piste dan samen de scheiding te regelen blijkt er niet te zijn.
  
• Ze worden vaak genomen onder druk van emotie. Scheiden is vergelijkbaar met een rouwproces. Je doorloopt verschillende fasen. Hart en verstand zijn vaak nauw verbonden, en afhankelijk van de fase waarin je je bevindt kijk je anders naar de realiteit. Uiteindelijk beland je in een fase van aanvaarding, en dát is het moment om lange termijn beslissingen te nemen. Neem en geef elkaar dus tijd om bewust en weloverwogen keuzes te maken, en heb vertrouwen in een goede afloop. Wij weten uit ervaring dat niemand bewust kiest voor een vechtscheiding, en echt wel het punt bereikt om weloverwogen te kiezen voor samenwerking om er uit te geraken. De kans is natuurlijk reëel dat er ook in de tussentijd al (voorlopige) beslissingen te nemen zijn, en dat kan best. 
• Een snelle regeling helpt je niet om de scheiding ook sneller te verwerken. Misschien wil je alles geregeld hebben zodat je dan aan de verwerking kan beginnen. Of hoop je dat een snelle regeling zorgt dat je de draad kan oppikken om gewoon verder te leven. Maar ....de scheiding verwerken en de scheiding regelen gaan niet hand in hand. Een scheiding verwerken vraagt tijd en is een emotioneel proces dat verloopt in fasen. De scheiding regelen heeft ook rationele aspecten. Eens je dat ervaart en voelt, kan je makkelijker tot regelingen komen omdat je hart en verstand beter op elkaar kan afstemmen.

3. Ga niet uit van veronderstellingen - alles is nu anders

Jullie kennen mekaar natuurlijk door en door. Daardoor denk je te kunnen voorspellen welke de (re)acties van je partner zullen zijn.

Toch is het goed je veronderstellingen niet voor waar aan te nemen, en zo neutraal mogelijk in overleg te gaan. Vertrekkend van wat voor jou belangrijk is en dus niet vanuit een vastgeroeste overtuiging dat je partner op een bepaalde manier zal handelen.

Twee aspecten zijn daarin belangrijk: je eigen mindset en de nieuwe context. 

Hoe je denkt over en kijkt naar een situatie bepaalt wat je ziet en dus ook mee je realiteit. In elke menselijke interactie bestaat een dynamiek van actie en reactie. Ga je uit van onredelijkheid bij je partner, dan zijn je eigen woorden vaak ingegeven door die veronderstelling en bestaat het risico dat je focust op alles dat bij je partner ook maar enigszins op onredelijkheid kan duiden. Dat is nu eenmaal wat een subjectieve bril doet: je perceptie kleuren. 

Even belangrijk is dat je elkaar kent in de context van de relatie. Bij een scheiding verandert alles, ook de context. De kans is reëel dat daardoor ook jullie (re)acties helemaal anders zijn. "Ik herken hem/haar niet meer"...ook dat horen we zo vaak partners bij scheiding zeggen. 

Ook hierin is de raad om tijdig neutrale ondersteuning en begeleiding te zoeken. Emoties zijn niet weg te cijferen, maar niet altijd de beste drijfveer van de onderlinge dynamiek. Iemand die jullie helpt door ruimte te creëren om sereen te spreken en gehoord te worden kan wonderen doen.

3. Informeer jullie neutraal en samen.

Het is heel normaal dat je antwoord zoekt op vele vragen bij scheiding. Als jullie allebei apart te rade gaan bij een advocaat ontstaat het risico dat jullie tegenstrijdige informatie krijgen. Daarbij vaak ook geen rekening houdend met andere aspecten dan de wet of het recht, die evenzeer belangrijk zijn.

Weet dat bij een scheiding geen "winnaars" of "verliezers" zijn, ook al zou je die indruk kunnen krijgen.

Ga gerust informatie inwinnen, en als het een optie is doe dat dan samen. Zodat jullie gelijktijdig dezelfde informatie krijgen. Kies daarbij voor een neutraal betrokken persoon. Als bemiddelaar hecht ik er alvast veel belang aan om ook juridisch zo volledig mogelijk te informeren. Ook op vragen als "Wat met het huis bij scheiding?", "Hoe verdelen we geld en goederen?", "Hoe zit het met onderhoudsgeld voor de kinderen?", "Waar domiciliëren we de kinderen best na scheiding?", ....mag je antwoord verwachten.

Daarnaast is er in het kader van bemiddeling oog en oor voor jou als mens, en voor wat jouw/jullie situatie uniek maakt.

4. Maak bewuste keuzes met wijsheid

Eens geïnformeerd zijn, staan jullie voor de belangrijkste keuze: samen de scheiding regelen of niet.

Samen scheiden hoeft niet te betekenen dat jullie het over alles eens zijn. Zodra er actief engagement is om er uit te geraken, is bemiddeling een goede keuze. Naast die motivatie heb je vertrouwen nodig in je bemiddelaar om jullie stap per stap te begeleiden in gesprekken en jullie te informeren over alle mogelijkheden. Ook als er conflict of ruzie is weten we uit ervaring dat de meeste mensen er in slagen om in onderling overleg de scheiding te regelen. Dan leidt de bemiddeling tot een scheidingsovereenkomst op maat waarmee elk vrede kan nemen.

De andere weg is die van een procedure, waarvan je het begin kent maar het eindpunt niet. Met ook een erg hoog kostenplaatje tot gevolg. Weinig partners kiezen bewust voor een vechtscheiding, en toch leidt een procedure daar helaas vaak toe. Een scheiding is nu eenmaal geen louter juridisch gegeven, en een rechter kan onmogelijk in elke situatie op maat een regeling uitspreken waarmee ieder vrede kan nemen. 

5. Ouders scheiden niet

Ook voor je kind verandert veel door scheiding, en ongetwijfeld maak je je daar wel eens zorgen om. Je wil je kind niet ongelukkig zien, en evenmin wil je in de toekomst je ouderrol herleid zien.

Weet dat je kind méér dan onder de scheiding zelf lijdt onder ruzie of spanning tussen ouders. Dat geeft jullie meteen de grootst mogelijke  motivatie om er alles aan te doen de scheiding samen en respectvol te regelen.

Jullie scheiding als partners betekent immers niet het einde van jullie ouderschap.

Door samen een ouderschapsplan uit te werken zal je ook in de toekomst volwaardig ouder blijven, omdat je naast de voorgeschreven wettelijke vereisten voor een ouderschapsovereenkomt ook andere aspecten kan afspreken. Zó dat je geen belangrijke momenten in het leven van je kind hoeft te missen en zó dat je kind niet lijdt onder de scheiding.

Kies je daarbij voor een bemiddelaar, dan zal deze je naast je rechten en plichten als ouders om de verblijfsregeling, de financiële afspraken,....ook nog ondersteunen op vele andere vlakken. Je krijgt expertise over de beleving van kinderen bij scheiding, welke reacties je van je kind mag verwachten in functie van de leeftijd, hoe jullie samen ouders kunnen blijven in de toekomst,....

Tot slot....

Tijd is een sleutelwoord in de eerste periode na de scheiding, die veruit de meest intense is. Tijd nemen en geven, om de beslissing te aanvaarden, om los te laten, om jullie te informeren,....en uiteindelijk om te kiezen voor een hoopvolle toekomst door, ondanks pijn en verdriet, samen te scheiding te regelen.

Heb je een vraag over je scheiding? Maak je je zorgen om je kind? Wil je samen met de andere ouder tot regelingen komen? Heerst er conflict of spanning tussen jullie dat je opgelost wil? Vind je het moeilijk om de scheiding te verwerken? Zoek je degelijk juridisch advies zonder naar een advocaat te stappen?

Kortom, heb je een vraag die rechtstreeks of onrechtstreeks te maken heeft met scheiding, dan help ik je graag verder.

Stuur me gerust een mailtje met je vraag, en ik neem tijd om je persoonlijk te antwoorden.